Faalangst bij hoogbegaafde kinderen

Hoogbegaafde kinderen komen er wel, die hebben genoeg kwaliteiten in huis. De kwaliteiten zijn er wel, maar die laten ze niet altijd zien. Faalangst komt vaak voor bij slimme kinderen. Hoe dat komt? Omdat ze gewend zijn om niet te falen en denken dat succes de norm is.

Maar ook omdat ze kunnen denken als deskundigen en daardoor meteen een heel hoog niveau van presteren voor zich zien en van zichzelf verwachten dat ze dat niveau ook meteen beheersen.

Van hoofd naar hart

‘Van proberen kun je leren’. Kleuters roepen het al, maar het betekent vaak niets voor hen. Als je verstandelijk weet dat dit zo is, betekent dat nog niet dat je dat ook zelf zo voelt. Daar ligt een belangrijk verschil. Om de omslag te maken van hoofd naar hart is mildheid naar jezelf, inzicht en hard werken nodig. Want om je hersens en wat ze denken een halt toe te roepen vraagt oplettendheid en actie.

Leren is een proces, daar horen stappen bij

Een belangrijk inzicht is dat je om een einddoel te bereiken tussenstappen kunt zetten, je hoeft niet met een gigantische (onmogelijk grote sprong) meteen het hoogste niveau te halen, je mag het doen door van tussenniveau naar tussenniveau te gaan, in jouw tempo, met jouw fouten.

 

LEER FOUTEN MAKEN IN 10 STAPPEN

Stap 1: Wat is het einddoel?

Wat wil je kunnen of leren? Wat is je doel?

Stap 2: Welke tussenstappen kan ik nemen om dat doel te bereiken?

Hoogbegaafde kinderen kunnen goed analytisch denken, een leerproces opdelen in stappen daarnaartoe is een goede uitdaging en nog best moeilijk. Enige hulp hierbij kan geen kwaad. Schrijf het op, dan wordt het nog concreter.

Stap 3: Gun jezelf tijd.

Dit is belangrijk om reële verwachtingen te hebben van jezelf: een proces betekent per definitie dat het tijd kost. Misschien doorloop je het proces sneller dan sommige anderen, het blijft niettemin  een proces.

Stap 4: Gun jezelf mislukking

Ga niet voor foutloos, laat gebeuren wat nodig is om een stap verder te komen. Houd voor ogen dat je er beter van kunt worden en vooral: een fout betekent niet dat je als persoon bent mislukt. Het zegt iets over de mate van beheersing van een vaardigheid. Verder niet.

Stap 5: Durf te leren van je fouten

Deze lijkt logisch maar in de beleving is het dat misschien helemaal niet. Fouten maken mag. Anderen mogen het, jij ook (ook al ben je hoogbegaafd).

 Stap 6: Snappen ≠ kunnen

Een heel belangrijk besef voor met name hoogbegaafde kinderen. Dat je iets snapt, verstandelijk begrijpt, betekent nog niet dat je het ook beheerst. Dit leidt vanzelf naar stap 7.

Stap 7: Oefenen levert wat op!

Ja ja, we weten het wel, maar is dit niet iets dat meer geldt voor anderen? Jij hebt je toch alles meteen eigen gemaakt tot nu toe? Jij hoeft toch niet te oefenen? Eh, jawel. Ook jouw hersens werken zo dat je vaardigheid, routine en snelheid krijgt door herhaling, oefenen dus. Dat is niet iets om je voor te schamen, dat is een neurologisch gegeven.

Stap 8: Durf hulp te vragen

Je hoeft het niet alleen te doen hoor. Mensen zullen je graag helpen als dat nodig is. Hulp vragen is een teken van kracht, niet van zwakte.

Stap 9: Je hoeft het niet meteen te kunnen

Dit is eigenlijk een herhaling en samenvatting van de vorige stappen. Iets om je steeds goed te realiseren.

Stap 10: Vier je successen!

Een succes kan het bereiken van een tussenstap zijn. Vieren kan het vertellen van je succes aan iemand zijn. Je mag oprecht blij zijn als je een (tussen)doel hebt bereikt. Want je hebt je best ervoor gedaan.

Is dit allemaal nieuw en bijzonder? Misschien niet, maar blijkbaar is het ook niet vanzelfsprekend, merk ik in mijn praktijk.

Heb jij een kind dat hulp nodig heeft met het omgaan met fouten? Ik geef de training Denken,durven,doen voor Clever Kids waar al de genoemde facetten (en meer) langskomen.

Meer lezen over faalangst bij hb-kinderen.

Durf jouw kleuren te laten zien!