‘Je mentale conditie trainen, je kunt er maar beter jong mee beginnen, anders kom je op latere leeftijd in de knoop’, staat te lezen in het artikel over het boek Superkrachten voor je hoofd van Wouter de Jong. Dit is helemaal waar, en wie kan dat nou beter doen dan de ouders zelf?

Theoretisch gezien dan, want in de praktijk blijkt het heel moeilijk te zijn om die uitdagende taak aan te gaan. Ouders zijn ook maar mensen, die van hun ouders geleerd hebben hoe ze kunnen opvoeden. Die zelf hun bagage hebben waardoor ze hebben leren ‘copen’ met de lastige dingen die ze tegenkomen tijdens het leven van hun leven. Die erachter komen dat ze hopeloos verzeild raken in een machtsstrijd met hun kind, die doodmoe worden van een constante vraag om aandacht, die het goed willen doen maar merken dat wat ze doen niet werkt, en die het dan allemaal even niet meer weten. En wat dan?

Opvoeden is een kwetsbaar ding, dat blijkt al uit het feit dat de opvoedvragen in NRC anoniem geplaatst worden. Op plaatsen waar je andere ouders tegenkomt lukt het nog wel om te zeggen dat het af en toe niet zo lekker gaat, maar ronduit eerlijk vertellen dat je soms staat te schreeuwen tegen het kind dat je het liefst hebt van alles, dat je misschien de neiging hebt om te slaan en dat soms ook doet, dat het huilen je soms nader dan het lachen staat en dat je je afvraagt waar je het aan verdiend hebt dat je kind zich zo tegenover je gedraagt, dat is lastig om toe te geven, soms al tegenover jezelf.

Hoe kun je die belangrijke taak, je kind klaar maken voor de toekomst, hem zelfstandig, sociaal, verantwoordelijk, veerkrachtig en vol zelfvertrouwen de wereld in te sturen, vormgeven? Wat vroeger werkte, werkt nu niet meer.

Waar lopen ouders allemaal tegenaan? Dit is een gemiddelde inventarisatie van een groep ouders: ruzie onderling, grenzen bewaken, schermtijd, slecht slapen, uitspelen van ouders tegen elkaar, nukkig gedrag, autoriteit van ouders niet accepteren, gedoe in de ochtend/bad/naar bed/aan tafel, strijd, vergelijken met elkaar, discussie, eten weigeren, driftbuien, huilen om je zin te krijgen, niet luisteren, omgaan met ‘nee’ en regels, angsten, groepsdruk, geen zelfvertrouwen, schoppen en slaan. Dit is veel.

Een kind dat zich misdraagt is een ontmoedigd kind. Bemoediging verandert de chemie in het brein én gedrag. Als je dit als uitgangspunt neemt, kan dat richting geven aan je eigen denken en het beoordelen van gedrag van je kind. Het is niet wat je (letterlijk) ziet, maar hoe je kijkt.

Als je in plaats van een kind dat zich misdraagt, een kind ziet dat er alleen maar bij wil horen maar niet heeft geleerd hoe dat op een positieve manier te doen die wél werkt, dan kun je anders gaan reageren. Ander gedrag van de ouder betekent ander gedrag van het kind.

Positive Discipline is een opvoedmethode die deze insteek als uitgangspunt neemt. Connectie vóór correctie en daarna vriendelijk en vastberaden optreden. Niet streng, niet toegeeflijk, geen straf, geen beloning. Het kan, en het werkt.

Deze methode is ontwikkeld door Jane Nelsen, psycholoog, gezinstherapeut en trainer en zelf moeder van zeven (inmiddels volwassen) kinderen.  Met het gedachtengoed en de tools van Positive Discipline leer je kinderen hoe ze moeten denken, niet wat ze moeten denken. Van daaruit leren ze al de belangrijke eigenschappen die we kinderen zo gunnen: verantwoordelijkheid, zelfvertrouwen, moed, probleemoplossende vaardigheden, empathie, en vul maar in.

Het effect van een andere aanpak reikt ver, verder dan het kind en het gezin alleen. Leerkrachten geven aan dat zij in de klas ook verschil ervaren als ouders het anders gaan doen. Meer rust en harmonie in huis, en makkelijker functioneren op school. Wat een winst!