In dit artikel vertel ik over hoe faalangst zich kan manifesteren en wat de gevolgen ervan kunnen zijn. Het is eerder verschenen op de website van IeKu Advies.
De moeder van Marcel belde mij, ze wist niet goed meer wat ze moest doen. Marcel is een jongen van 9 jaar. Op school valt hij niet op, een leerling die niet op de voorgrond treedten netjes scoort, geen problemen. Gek genoeg is dat thuis wel anders, daar heeft hij last van stille buien gevolgd door woede-uitbarstingen, hij zit duidelijk niet lekker in zijn vel en reageert frustraties af. Zijn gewone schoolwerk ging inderdaad goed maar volgens moeder kan hij veel meer en is hij steeds meer aan het onderpresteren en haalt niet uit zichzelf wat erin zit. Hij verstopt zichzelf en zijn mogelijkheden.
Op school krijgt hij wel moeilijker werk aangeboden, maar dat lijkt hij niet zo op te pikken, en de juf twijfelt nu of hij het wel aankan. Marcel maakt liever geen fouten, het risico nemen dat het mis gaat, doet hij liever niet. Als hij toch een foutje maakt is hij boos en verdrietig. Op school laat hij dat niet merken, hij reageert thuis af. Als hij iets niet snapt kijkt hij wel uit om om uitleg te vragen, liever geeft hij op.
Alles ging hem tot nu toe altijd gemakkelijk af, hij is niet gewend om fouten te maken of echt zijn best te hoeven doen voor opdrachten. Als dat toch gebeurt blokkeert hij. Dingen hij zelf kiest maar erg hoog gegrepen zijn frustreren heel erg als het niet direct gaat zoals hij dat wil. Alles moet snel en perfect en als hij het idee heeft dat dat niet kan raakt hij in paniek. Simpele aanwijzingen vat hij op als kritiek.Tekenen kan hij best aardig, maar dat geeft hem geen plezier omdat wat hij maakt niet mooi en echt genoeg is in zijn ogen. Dat andere kinderen dat anders zien maakt niets uit.
Zoals veel hoogbegaafde kinderen is hij extreem kritisch op zichzelf en legt de lat hoog. Zo hoog dat hij er zelf niet aan kan voldoen en dus niet eens begint aan bepaalde dingen. Hij reageert overmatig op kleine tegenslagen en teleurstellingen, de sfeer in huis is daardoor ook steeds minder leuk. Er zijn weinig dingen waar hij voor wil gaan.
Marcel trekt zich steeds meer in zichzelf terug, hij heeftgeen zin meer om naar school te gaan en vindt het gewone werk stom, te makkelijk, maar het moeilijker werk wil hij ook niet doen. Hij verzandt in niets-doen en voelt zich ongelukkig. Als hem wordt gevraagd wat er aan de hand is, zegt hij ‘niks’ en meldt dat school gewoon stom is.
Een jongen als Marcel heeft last van faalangst. Hij is bang voor fouten, durft geen uitdagingen aan te gaan en zijn zelfbeeld zakt steeds meer omdat hij zijn werk niet afkrijgt en opdrachten die hij zou moeten kunnen van zichzelf, niet meteen snapt. Hij vindt zichzelf niet leuk en denkt dat anderen hem ook niet leuk vinden.
Hij zit vast in een negatieve cirkel van gevoelens en heeft de overtuiging dat dat zo zal blijven. De wereld is gewoon stom. Ouders kozen ervoor om Marcel de Clever Kids Training te laten volgen in de hoop dat hij middelen en woorden krijgt om te praten over wat hem dwarszit en om te vragen om wat hij nodig heeft.
In de training Denken, durven, doen leert Marcel zijn belemmerende gedachten te herkennen en om te zetten naar gedachten die hem de vrijheid geven om een eerste stapje in een leerproces te zetten, niet meer de dwang van onmiddellijke beheersing van de stof van zichzelf te eisen.
Omdat hij nu ontspannener naar school gaat en niet bang meer is om vragen te stellen, bouwt hij geen spanning meer op en is hij thuis rustiger. Hij heeft meer zelfvertrouwen gekregen en gaat aan de slag met moeilijker werk op school. Hij heeft makkelijker omgang met klasgenoten en heeft er minder moeite mee als iets niet naar zijn zin gaat. Hij is evenwichtiger geworden en is zich beter bewust van zijn eigen zijn en de gedragingen van anderen.
Als hij af en toe toch weer tegen grenzen aanloopt, kunnen zijn ouders hem herinneren aan het leerweggetje en hoe dat ook alweer werkt. Hij heeft handvatten gekregen om zijn talenten aan te spreken en doet dat ook.