We hebben tweede blok van het jaar weer leuke dingen gedaan.
Na een chemie-les waarin we badzout in verschillende kleuren maakten, werkten we binnen het thema ‘De Aarde’.

De aarde in de atlas

• Hoe ziet de aarde eruit als je er vanuit de ruimte naar kijkt? Rond natuurlijk, met heel veel water rondom stukken land. Dit was goed te zien op de grote opblaas-aardes die we bij ons hadden.
  
  En waarom heet een atlas eigenlijk atlas? Dat heeft weer te maken met het verhaal van Atlas uit de Griekse myhtologie, die de aarde op zijn nek/schouders moest dragen. Dat konden we mooi demonstreren met de ‘balaardbol’.
  
  Maar… op de kaarten in atlassen moet de aarde plat afgebeeld worden. Hoe doen ze dat?
  Om dat te ervaren laten we de kinderen de continenten natekenen op een mandarijn. Daarna snijden we er een kruisje in zodat je kunt gaan schillen. De opdracht is om de schil zo heel mogelijk te houden en hem dan plat te maken. Daardoor ontstaan scheuren in de bol. Dat is precies wat ze op wereldkaarten ook doen.
  We hebben een leuke 3d-atlas waar dat heel goed uitgelegd wordt.

Opbouw van kern tot mantel

• Hoe ziet de aarde er van binnen uit, hoe is die opgebouwd? Onder de korst zit vloeibaar gesteente, dat weten ze wel. Dat de kern van de aarde door de enorme druk juist heel hard is, is niet zo bekend.
  We geven ze ook de kilometers van de verschillende lagen.
  Daarna moeten de kinderen op een eigen cirkel en aardbolletje van papier op schaal die lagen intekenen.
  Uiteindelijk plakken ze de twee cirkels (een met continenten en een met de ingetekende aardlagen) half op elkaar, zodat je de bovenste laag open kunt klappen en daar zien hoe de opbouw van de aarde is.
  Dat rekenen in schaal was echt heel lastig merkten we. Daar doen we het ook voor 😀😅.
  Leuke raps van graaf Geo over dit onderwerp op Youtube gekeken.

Hoogtelijnen

• Opvallend op aarde zijn verschillen in hoogte, er zijn bergen en dalen. Die kun je ook zien op plattegronden, daar staan hoogtelijnen in getekend, handig als je wilt gaan wandelen. Wat wordt een relaxte wandeling en waar moet je flink klimmen?
  We onderzoeken hoe dat werkt en gaan daarna zelf een berg van klei maken en in schijfjes snijden met een draad. Hiermee kunnen we dan zelf een kaart met hoogtelijnen en hoogtecijfers maken van onze eigen berg.
  Grappig, een kind bedenkt om een vlag op de top te zetten, dat vinden er meer een goed idee!

Aardbevingen

• Soms beeft de aarde, dat kan heel heftig zijn. Hoe heftig, en om het episch centrum uit te leggen, krijgen alle kinderen een handje suikerklontjes. Ze mogen daar in verschillende ringen rondom het centrum een huisje van bouwen.
  
  Daarna laten we de grond schudden door met een hamer onder het centrum te tikken.
  Nu blijkt dat de hevigheid van de beving minder wordt als je verder van het centrum af bent. Ook blijkt dat bepaalde bouwvormen beter bestand zijn tegen bevingen dan andere.

• Daarna maken we een eigen seismograaf: hoe harder we die laten schudden, hoe meer de lijnen uitslaan. We hebben aangegeven hoe je dat kunt maken, heel gaaf als er dan een kind een net ander systeem ontwerpt.
  

Vulkanen

• En dat kon niet missen: Vulkanen! Deze zijn op meerdere manieren heel interessant. Iedereen maakt er ook een voor zichzelf, met een magmakamer binnenin. Ze worden prachtig geverfd en zo bij elkaar staand vormen ze een mooi landschap.
  
  Als ze af en droog zijn mag iedereen die dat wil er een uitbarsting mee maken, met een chemische combinatie van bakpoeder, azijn en zeepsop. Plus rode verf om het wat echter te laten lijken. We laten ze er buiten mee klooien, heerlijk en leuk.

Kristallen

• Vanuit vulkanen komen we bij de kringloop van gesteenten. Hoe werkt dat? We leggen uit en laten een filmpje zien.
  In de laatste les voor de vakantie mogen de kinderen zelf ook mooie of bijzondere stenen meenemen. Er ligt veel moois op tafel!
  Kristallen hebben de eigenschap in bijzondere vlakken te ‘groeien’.
  
  Leuk om dat zelf ook te zien gebeuren. De kinderen warmen water op, doen dat in een meegenomen pot en mengen er heel veel zout in, zoveel dat het water oververzadigd raakt. Als ze er een vormpje van pijpenrager inhangen, dan kunnen de kristallen daarop groeien en krijg je een bijzonder kristal.
  Dat mogen ze zelf gaan zien in de kerstvakantie thuis.

Enzovoorts

Enzovoorts zijnde het Spaans leren, het samen lol hebben, de kom-in-je-lijf-oefeningen en al het andere individuele en groeps-leuke.